"Càng nhiều phương pháp xác định giá đất, càng khó áp dụng"

Sáng 21/6, tiếp tục Chương trình làm việc Kỳ họp thứ 5, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội khóa XV họp phiên toàn thể tại Hội trường thảo luận về dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Tài chính đất đai tiếp tục là vấn đề được các đại biểu quan tâm.

Đánh giá về nguyên tắc, phương pháp xác định giá đất trong dự luật, đại biểu Trần Văn Khải (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam) cho rằng “tôi cũng như nhiều đại biểu khác còn băn khoăn”. 

Cụ thể, theo đại biểu, dự thảo Luật quy định 5 nguồn thông tin đầu vào để xác định giá đất theo các phương pháp định giá đất có vẻ rất rộng nhưng chưa đủ, chưa đảm bảo căn cứ xác đáng và quá trình xác định giá đất sẽ phức tạp do tổng hợp nhiều nguồn thông tin.

Đại biểu cho rằng muốn xác định được giá đất tiệm cận giá thị trường thì cần phải có dữ liệu thị trường tin cậy, hệ thống thu thập cơ sở dữ liệu thông tin về giá đất thị trường đồng bộ trên cơ sở các quy định của pháp luật cụ thể. Khi có cơ sở dữ liệu đảm bảo tính pháp lý sẽ xác định giá đúng, từ đó bồi thường thiệt hại đúng, thu tiền sử dụng đất đúng, hài hòa được lợi ích của Nhà nước, nhà đầu tư và người dân, bảo đảm công khai, minh bạch, không gây thất thoát nguồn lực từ đất đai và tránh được rủi ro cho cán bộ thực hiện. Do đó, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, quy định rõ các nội dung liên quan đến thông tin đầu vào. 

Với việc dự thảo Luật quy định bốn phương pháp xác định giá đất, đại biểu nhận xét “Dự thảo luật càng quy định nhiều phương pháp xác định giá đất thì càng khó áp dụng. Nếu áp dụng bốn phương pháp này cho cùng một thửa đất thì sẽ ra bốn kết quả khác nhau”. Vì vậy, đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục bổ sung quy định cụ thể hơn tại dự thảo về phương pháp xác định giá đất, nguyên tắc xác định giá đất để Quốc hội thảo luận và cho ý kiến giúp tường minh hơn về vấn đề n??y.

"Có thể xây dựng một phương pháp giá đất thật đơn giản để khi tính giá trị quyền sử dụng đất được nhanh chóng, tránh trường hợp phải phân tích và lựa chọn nhiều phương pháp như hiện nay" - đại biểu đề nghị.

Cũng về nội dung này, đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (Đoàn ĐBQH tỉnh Long An) đề nghị cần tiếp tục nghiên cứu, rà soát, bổ sung, làm rõ, minh bạch nguyên tắc thị trường để đảm bảo hài hòa lợi ích của Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư. Bởi thực tiễn trong thời gian qua, việc bồi thường, hỗ trợ cho người có đất bị thu hồi không chỉ ??? v??n đề tính tiền bồi thường khi thu hồi đất mà còn ở phương pháp, phương án hỗ trợ tái định cư theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW để sau khi thu hồi đất thì người dân có đất bị thu hồi phải có chỗ ở đảm bảo cuộc sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ. 

Về phương pháp định giá đất, đại biểu Phan Thị Mỹ Dung đề nghị tiếp tục đánh giá để quy định cho hoàn thiện các phương pháp xác định giá đất vì hiện nay trong 4 phương pháp theo quy định hiện hành có vướng mắc, khó khăn, lúng túng trong quá trình thực hiện.

Về quy định về Hội đồng thẩm định giá đất, đại biểu Phan Thị Mỹ Dung chỉ rõ, trên thực tế, công tác xác định giá đất trong thời gian qua đã gặp nhiều khó khăn, đó là việc lựa chọn đơn vị tư vấn xác định giá đất. Theo quy định hiện hành, trường hợp giá gói thầu trên 100 triệu đồng thì phải áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi, gây mất rất nhiều thời gian để chọn đơn vị tư vấn giá. Đồng thời, có trường hợp khi đấu thầu có thời điểm không có đơn vị tư vấn giá đăng ký tham gia. Do đó, để giải quyết khó khăn, vướng mắc này, đại biểu Phan Thị Mỹ Dung đề nghị dự thảo Luật cần bổ sung quy định, trong một số trường hợp như không có đơn vị tư vấn giá đăng ký tham gia thầu hoặc loại dự án có tính chất đặc thù ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh của địa phương thì giao cho địa phương thành lập Hội đồng, hội đồng này khác và độc lập với Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể hoặc đơn vị tư vấn xác định giá đất trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường, có chức năng tư vấn, xác định giá đất và chịu trách nhiệm với kết quả thực hiện nhằm để địa phương chủ động kịp thời quản lý và triển khai thực hiện các dự án ở địa phương.

Trong khi đó, đại biểu Đào Chí Nghĩa (Đoàn ĐBQH thành phố Cần Thơ) đề xuất bổ sung nội dung Bộ Tài nguyên và Môi trường xây dựng phần mềm kết nối dữ liệu giá đất với các phòng công chứng thuộc sự quản lý của Sở Tư pháp và các phòng chuyên môn của Sở Tài nguyên và Môi trường để giá đất được thường xuyên c???p nhật. 

Đại biểu cũng đề nghị bổ sung quy định về trách nhiệm c???p nhật thông tin và giá trị thông tin được công khai về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Cụ thể, bổ sung nội dung cơ quan có trách nhiệm công khai thông tin phải c???p nhật và chịu trách nhiệm về tính chính xác của thông tin được công khai và thông tin được công khai theo hình thức quy định tại khoản 2 điều 75 là cơ sở giải quyết các yêu cầu của người sử dụng đất, điều này khẳng định giá trị của thông tin, bảo đảm quyền lợi chính đáng của  người sử dụng đất./.