FED không tăng lãi suất và triển vọng tỷ giá VNĐ

Lý do FED biện minh cho việc không tăng lãi suất là kinh tế toàn cầu còn nhiều bất ổn, sự trì trệ và đã tăng tỷ giá 4,6% của Trung Quốc; nền kinh tế Mỹ dù đã tăng trưởng 9% so với trước khủng hoảng và sẽ tăng 2,1% trong năm nay, nhưng sẽ hạ xuống trong hai năm tiếp theo là 2016 và 2017. Lạm phát ở Mỹ thấp, cần nâng lên mức 2%; Thị trường lao động Mỹ cần được cải thiện thêm, dù hiện nay chỉ còn 5,1% so với mức hơn 6,5% năm ngoái và trên 11% cách đây vài năm.

FED đã không tăng lãi suất trong gần một thập kỷ qua và giữ mức lãi suất gần bằng 0 liên tục bảy năm kể từ cuộc khủng hoảng tài chính. Sự ổn định lãi suất USD hiện hành sẽ tiếp tục cho đến trước khi có quyết định mới được đưa ra tại cuộc hợp của FED vào tháng 10 và 12-2015. Quyết định chưa tăng lãi suất của FED không làm tăng các rủi ro đối với nền kinh tế Mỹ; đồng thời, sẽ cải thiện thị trường nhà ở và hỗ trợ cho sự phát triển kinh tế trong thời gian tới của cả Mỹ và thế giới.

Đặc biệt, quyết định của FED đã nhanh chóng có tác động lan tỏa toàn cầu; đẩy giá vàng nhảy lên mức 1.131 USD/ounce và tiếp tục duy trì thế ổn định của các chỉ số FTS Eurofirst 300 và Euro STOXX 50 tại thị trường châu Âu; đẩy các chỉ số chứng khoán châu Á đạt mốc cao nhất trong ba tuần qua, với sự gia tăng ghi nhận ở các thị trường Tokyo, Sydney, Seoul và Đài Bắc. Tuy nhiên, thị trường Thượng Hải giảm; còn tại Mỹ, các chỉ số Dow Jones, S&P 500 và Nasdaq giảm nhẹ.

Thực tế cho thấy, FED đã hành động đúng và đã tính tới các “nhân tố ngoại” nhiều hơn khi đưa ra quyết định chưa tăng lãi suất USD, kìm lại nguy cơ dòng vốn từ các nước đang phát triển chảy ra nước ngoài.

Việt Nam cũng thu được những lợi ích khá đa dạng sau quyết định chưa tăng lãi suất, làm hạ giá USD. Đồng USD hạ giá sẽ giảm bớt áp lực tăng giá VNĐ do tỷ giá VNĐ gắn với USD; khiến hàng xuất của Việt Nam sang Mỹ kém cạnh tranh hơn, nhưng xuất sang các nước khác sẽ có lợi hơn. Đồng thời, dịch vụ nợ (trả nợ gốc và lãi) bằng USD của Việt Nam sẽ nhẹ bớt so với trả nợ bằng đồng USD trở lên đắt đỏ hơn.

Về tổng thể, việc FED không tăng lãi suất USD tạo ra những tác động thuận lợi về xuất khẩu, thu hút FDI, kiều hối và mức lạc quan của dự trữ ngoại hối, cũng như từ sự quyết đoán điều chỉnh tỷ giá VNĐ vừa qua của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), có nhiều cơ sở để tin rằng tỷ giá VNĐ từ nay đến cuối năm 2015 cơ bản là ổn định, và chỉ giao động hẹp so với biên độ hiện hành, thậm chí có thể giảm nhẹ. Tuy nhiên, NHNN cần chủ động có kịch bản và gói giải pháp khi trong tương lai không xa, FED có thể tăng lãi suất đồng USD.

Việt Nam luôn cần một chính sách tỷ giá được điều hành nhất quán, chủ động dẫn dắt thị trường, tạo điều kiện giảm tình trạng đô-la hóa trong nền kinh tế, củng cố niềm tin vào tiền đồng và tăng dự trữ ngoại hối (đạt mức kỷ lục 35 tỷ USD vào 9-2014 và 37 tỷ USD vào giữa năm 2015, so với mức 7 tỷ USD vào tháng 9-2011). Đặc biệt, luôn cần kiểm soát trần cho phép tăng tổng phương tiện thanh toán (tăng khoảng 16-18%), tín dụng (tăng khoảng 13-15%) phù hợp diễn biến lạm phát, hỗ trợ đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 6,2-65%; bảo đảm an toàn hệ thống ngân hàng, đẩy mạnh thanh toán qua ngân hàng và thanh toán không dùng tiền mặt... để hoàn thành các mục tiêu kế hoạch đề ra như cam kết của NHNN.