Gỡ khó cơ chế tài chính cho hoạt động KH-CN

Đến nay, VINIF dành cho các hoạt động tài trợ gần 800 tỷ đồng. Trong lĩnh vực KH-CN, quỹ đã tài trợ cho hơn 100 dự án, 6 đề án đào tạo thạc sĩ liên kết, hơn 1.100 suất học bổng thạc sĩ, tiến sĩ và 90 suất học bổng sau tiến sĩ. Sau 5 n??m hoạt động, VINIF đã góp phần tạo ra hàng ngàn công trình được công bố trên các tạp chí quốc tế uy tín, gần 400 sản phẩm, trên 70 phát minh sáng chế, gần 20 doanh nghiệp start-up, spin-off (hình thức thương mại hóa quyền sở hữu trí tuệ) hình thành….

TS Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ KH-CN, cho rằng: Vai trò của các quỹ đầu tư cho KH-CN như “bà đỡ”, giúp các nhà khoa học yên tâm nghiên cứu. Năm 2003, Bộ KH-CN trình Chính phủ ban hành nghị định về việc thành lập Quỹ Phát triển KH-CN quốc gia (NAFOSTED). Đến năm 2008, quỹ bắt đầu đi vào hoạt động. Chỉ 10 năm sau đó, quỹ đã thành công trong việc hỗ trợ các nhà khoa học trong lĩnh vực nghiên cứu cơ bản cho ra đời hàng loạt sản phẩm có giá trị; số lượng công bố quốc t??? c??a Việt Nam tăng vọt 20%-30%/năm.

Sau đó, Bộ KH-CN đề xuất thành lập Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia (NATIF) với mục tiêu hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện dự án đổi mới công nghệ. Tuy nhiên, quỹ này không mang lại kết quả như kỳ vọng, do cơ chế tài chính không đảm bảo được tính rủi ro của các nghiên cứu KH-CN.

Theo TS Nguyễn Quân, cần gỡ khó trong cơ chế tài chính đối với hoạt động KH-CN. Nghĩa là sau khi người làm khoa học hoàn thành ý tưởng và được cơ quan có th???m quyền cấp phép, họ sẽ nhanh chóng được cấp kinh phí để triển khai nghiên cứu trên thực tế.

Các nước phát triển trên thế giới luôn cấp phép cho các dự án nghiên cứu khoa học theo cơ chế này và đạt được thành công. VINIF đang làm theo cách này và đạt được nhiều kết quả nghiên cứu nổi bật. TS Nguyễn Quân hy vọng VINIF sẽ trở thành hình mẫu cho các đơn vị công lập, trường đại học để có thể phát triển các quỹ đầu tư cho KH-CN trong tương lai.